ENDOSKOPİ
Tedavi Hakkında Detaylı Bilgi & Belirtiler & Kriterler
ENDOSKOPİ
Endoskopi: Nedir, Uygulamalar Prosedürler Nelerdir, Sık Sorulan Sorular
Endoskopi Nedir?
Endoskopi, 'endoskop' adı verilen, ucunda kamera ve ışık bulunan esnek bir aletle kesi yapılmadan insan vücudundaki içi boş olan doku ve organları inceleme yönteminin genel adıdır. Gastroenteroloji Bölümü’nde ise endoskopi, ağız veya makat gibi sindirim boşluklarına açılan noktalardan girilerek yapılan görüntüleme işlemidir.
Endoskopi tanı amacıyla kullanılabileceği gibi vücuttan örnek almaya yarayan işlemlerde de kullanılabilir. Bazı durumlarda tedavi için de kullanılabilir. Endoskopi, uygulanılan bölgeye göre farklı şekillerde adlandırılır.
Son yıllarda teknolojinin de yardımıyla endoskopi cihazları gelişerek, yutmayı ve görüntülemeyi kolaylaştıracak şekilde ince ve esnek bir hâle gelmiştir. Bu sayede hasta herhangi bir rahatsızlık veya acı hissetmeden, son derece rahat bir şekilde bu işlem uygulanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 45 yaşını geçmiş kişilere şikâyet olsun veya olmasın endoskopi kontrolü yapılmasını önermektedir.
- Gastroskopi (Üst GİS Endoskopisi) Yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağının incelenmesi için kullanılan yöntemdir. Bu işlem için ağızdan girilerek gözlemlenmek istenen bölgeye kamera ilerletilir ve görüntüleme yapılır. Tanı için biyopsi alınabilir, polipler çıkartılabilir, kanamayı durdurucu endoskopik tedavi yöntemleri uygulanabilir, darlık ve yapışıklık gibi durumlarda genişletme (dilatasyon) işlemi veya stent uygulaması yapılabilir.
- Kolonoskopi (Alt Gastrointestinal Sistem Endoskopisi) Makattan itibaren tüm kalın bağırsağın ve ince bağırsağın son kısmının incelendiği endoskopi türüdür. Endoskopi cihazının makattan girilmesiyle bu organların görüntülenmesi sağlanır. Özellikle 50 yaşını geçmiş hastalarda kolon kanseri teşhisi için 5 yılda bir yapılması önerilmektedir. Eğer ailede kolon kanseri varsa bu işlem daha sık tekrarlanmalıdır.
- Çift Balonlu Enteroskopi Gastroskop ile incelenen onikiparmak bağırsağı ve kolonoskopi ile incelenen kalın bağırsağın arasında kalan ince bağırsağın incelendiği endoskopi yöntemdir. İç içe geçmiş iki tüpün uçlarındaki iki adet balonun bağırsak duvarlarına tutunarak ilerletilmesiyle uygulanır.
- Kapsül Endoskopi Sindirim sisteminin görüntülenmesi için küçük kapsül şeklinde kablosuz bir kamera yutularak bu kameranın aktardığı görüntüler yardımıyla tanı koyma işlemidir.
- Endoskopik Retrograd Kolanjiyo Pankreatografi (ERCP) Bu yöntemde duodenoskop adı verilen endoskopi cihazı ile ağızdan girilerek oniki parmak bağırsağında papilla vater denilen küçük bir delik bulunur. Daha sonra skopi denilen, X ışını kullanılan bir cihazın görüntüleme yapması yardımıyla özelleşmiş kılavuz teller aracılığı ile safra yolu ve pankreas kanalına ulaşılır. Safra yolunda ve pankreas kanalındaki taş, iyi ve kötü huylu darlık gibi hastalıklar tespit edilebilir.
- Kromoendoskopi Bu yöntemde bağırsak yüzeyine verilen özel bir boya sayesinde patolojiler daha iyi görüntülenebilir.
- Dar Bant Görüntüleme (NBI) Sindirim sistemi mukozası ve damarlarda özel bir filtre yardımıyla kontrast oluşturularak yapılan endoskopi işlemidir.
- Endoskopik Ultrason (EUS) Endoskopi cihazının ucuna minik bir ultrason probu yerleştirilmesi ile oluşturulan ileri teknoloji endoskopik tanı ve tedavi yöntemidir. Bu yöntem özellikle tanı konulması güç erken pankreas tümörleri, safra yolu ve safra yolunun bağırsağa açılım yeri olan ampulla vater denilen bölge tümörlerinin tanısında kullanılır.
Endoskopiye hazırlık sürecinde midenin boş olması gerekir. Bu yüzden endoskopiden önce sekiz saate kadar yemek ve içmek bırakılmalıdır.
Endoskopi işleminden önce kullanılan bütün ilaçlarla ilgili gastroenteroloji doktoruna bilgi verilmelidir. Kan sulandırıcı ilaçlar endoskopi işleminden birkaç gün önce kanamaya neden olabileceği için bırakılmalıdır.
Diyabet, kalp hastalığı veya yüksek tansiyon gibi kronik hastalıkları bulunan kişiler ile ilgili gastroenteroloji doktoru gerekli yönlendirmeleri yapacaktır.
Endoskopi cerrahi işlemlere göre oldukça güvenli bir yöntemdir. Her tıbbi işlem gibi endoskopinin de düşük olmakla birlikte riskleri bulunmaktadır.
Endoskopiden sonra hasta hastane ortamında yaklaşık 1 saat dinlendirilir. Hastalar endoskopiden sonra aynı gün evlerine gönderilir. Hasta sakinleştirici aldığı için refakat etmesi için yanında bir kişinin bulunması önemlidir. Evdeyken, endoskopi sonrası hafif rahatsız edici belirtiler yaşanabilir.